Phân hạng rượu vang Pháp dựa trên hệ thống phân loại AOC (Appellation d’Origine Contrôlée), một hệ thống phân loại chất lượng và nguồn gốc của rượu vang tại Pháp. Dưới đây là những nội dung chi tiết giúp bạn giải mã cấp độ, AOC, bảng xếp hạng 1855 của rượu vang Pháp chuẩn xác nhất.
Hệ thống phân hạng rượu vang Pháp ngon nhất.
Năm 1935, những quy định luật lệ đã được thông qua để kiểm soát chất lượng rượu vang tại Pháp. Chính phủ đã thành lập hệ thống Appré d’origine contrôlée, được điều hành bởi ủy ban giám sát chặt chẽ (Viện tuyên bố xuất xứ quốc gia, INAO).
Vì vậy, Pháp có một hệ thống lâu đời nhất về bảo hộ nguồn gốc rượu vang trên thế giới và những luật lệ nghiêm ngặt liên quan đến quá trình sản xuất rượu. Nhiều hệ thống khác của Châu Âu được mô phỏng theo hệ thống này như hệ thống tại Ý, Tây Ban Nha, Đức…
Từ “appellation” đã được nhiều quốc gia khác sử dụng, đôi khi có ý nghĩa lỏng lẻo hơn nhiều. Chẳng hạn như luật rượu vang Liên minh Châu Âu đã được mô hình hoá sau khi Pháp, xu hướng này có thể tiếp tục với việc mở rộng EU.
Về tổng quan, rượu vang Pháp được phân chia thành 3 loại: AOC, Vin de Pay – IGP, Vin de France (Vin de Table). 2 loại thuộc rượu vang thông thường “Table wine”, một loại thuộc rượu vang chất lượng cao cấp theo khu vực cụ thể (Quality Wines Produced in Specified Regions – QWPSR).
Phân hạng rượu vang AOC (Appellation d’Origine Contrôlée).
Đây chính là loại phân hạng cao cấp nhất của rượu vang Pháp quy định các loại vang được sản xuất trên một vùng thổ nhưỡng cụ thể (terroir), kết hợp điều kiện tự nhiên và yếu tố con người để xác định chất lượng và nét đặc trưng của sản phẩm. Có các chi tiết kỹ thuật quy định quá trình sản xuất như thế nào.
Được khởi xướng từ năm 1919 nhưng mãi đến năm 1934, AOC mới chính thức được công nhận là hệ thống phân loại toàn diện và duy nhất. Những chai rượu vang phân loại AOC thường được đặt tên kèm theo vùng sản xuất (như Champagne hay Bordeaux). Điều này có thể hiểu như một mô tả đặc trưng của khu vực mà không loại rượu vang nào ngoài phân loại AOC được sử dụng.
Những yếu tố được quy định bởi AOC gồm terroir, giống nho, cách thức sản xuất, vị trí địa lý của các vườn nho trồng nho, loại nho sử dụng, sản lượng nho tối đa mà người sản xuất có thể thu hoạch từ một vườn nho nhất định và thời gian tối thiểu rượu cần lão hóa trước khi nó được mang bán và mức độ cồn tối thiểu.
Công cuộc đánh giá chất lượng rượu vang trong cùng phân loại AOC, hệ thống sử dụng xếp loại Grand Cru và Premier Cru:
Rượu Vang Pháp Grand Cru là chai rượu vang hảo hạng nhất của Pháp. Mô tả loại rượu vang theo hai cách:
- Mảnh ruộng nơi nho được trồng (áp dụng phổ biến tại Burgundy, Alsace, Champagne hay đôi khi được dùng ở Languedoc và thung lũng Loire)
- “Châteaux” sản xuất rượu (chỉ dành riêng cho vùng Bordeaux thường đi liền với thuật ngữ Grand Cru Classé 1855)
Rượu Vang Pháp Premier Cru là các loại vang chất lượng đặc biệt. Premier Cru được chỉ định theo hai cách:
- Vườn nho cùng với chất lượng vượt trội (thường được sử dụng tại Burgundy)
- Mức đánh giá cao nhất của phân hạng Grand Cru Classé 1855 tại Bordeaux
Ngoài ra còn có loại vang AOC được gắn kèm theo tên làng, xã (như Pauillac, St. Emilion…)
Phân loại rượu Vin de Pays – IGP (Indication Géographique Protégée):
Chính là phân loại nằm ở giữa thể hiện sự đánh giá, phân hạng cao hơn so với các loại rượu vang thường (Vin de Table) nhưng dưới tiêu chuẩn đánh giá của phân loại AOC. Từ Vin de Pays được hiểu là “rượu vang quốc gia” và ở đây là rượu vang chất lượng được sản xuất tại Pháp.
Không giống như những loại rượu vang thường Vin de Table, dòng vang chỉ được cho là đến từ Pháp, Vin de Pays mang tên vùng địa lý xuất xứ và hiển thị niên vụ nho (vintage).
Để đạt phân loại này, nhà làm vang phải mang rượu đi phân tích và thử nếm tại INAO. Những chai rượu được quy định phải được làm từ một số loại nho hoặc hỗn hợp nhất định. Những quy định về giống nho được phép và cách dán nhãn thông thường ít nghiêm ngặt hơn quy định về rượu vang AOC. Trong năm 2009, phân loại Vin de pays đã được thay tên mới thành IGP – Indication Géographique Protégée.
Phân loại Vin de Pays xuất hiện từ những năm 70 của thế kỷ trước, cho đến nay đã có hơn 150 nhãn đăng ký thuộc phân loại này. Rượu vang Vin de Pays được chia ra làm các loại chính sau:
Rượu vang pháp Vin de Pays theo vùng:
- Vin de Pays du Jardin de la France (thung lũng Loire)
- Vin de Pays des Comtés Rhodaniens (vùng Rhone, Beaujolais, Jura, Savoie)
- Vin de pays du Comté Tolosan (vùng phía Tây Nam, không bao gồm Bordeaux)
- Vin de Pays d’Oc (vùng Languedoc)
Rượu Vin de Pays theo khu vực hành chính gồm một số khu vực vùng hành chính khi sản xuất ra rượu vang thường tự gắn liền theo tên địa danh Vin de Pays riêng biệt:
Một số khu vực nhỏ hơn cũng có quyền ghi lên nhãn rượu vang là Vin de Pays. Điểm ranh giới của một Zonal Vin de Pays có thể phản ánh terroir nhất quán (chứ không cần thiết là sự về vùng hành chính) và các vùng như vậy có tiềm năng lớn để đạt được phân loại AOC.
Phân loại vang Vin de France (Vin de Table):
Rượu vang Pháp Vin de France được thay thế tên Vin de Table đã lỗi thời từ năm 2010. Dù tên gọi có thay đổi, nhưng họ vẫn giữ được chất lượng cơ bản của vang Pháp. Đây là loại vang ít được kiểm soát (và sản lượng tiêu thụ ít nhất) so với các loại vang khác.
Vang Vin de France có thể làm từ các giống nho bất kỳ và trồng ở bất kỳ đâu trên lãnh thổ nước Pháp. Tuy nhiên, ở trên nhãn chai sẽ không đề cập đến xuất xứ của nho tại một vùng cụ thể. Niên vụ và giống nho sẽ là sự lựa chọn đưa lên nhãn tùy ý. Tuy nhiên số lượng rượu phân loại Vin de France chiếm tỷ trọng khá ít so với những phân loại rượu vang khác tại Pháp.
Phân hạng rượu vang Pháp Grand Cru Classe 1855 – Bordeaux.
Lịch sử phân hạng rượu vang Pháp Grand Cru Classe 1855 – Bordeaux được sắp xếp theo lệnh của vua Napoléon III năm 1855. Một phân hạng coi như tượng đài của rượu vang Bordeaux, Pháp từ 1855 tới nay, chỉ cập nhật 1 lần năm 1973 Château Mouton-Rothschild từ hạng 2 lên hạng 1 (mang hương hướng chính trị một chút giữa Anh – Pháp hơn là chủ đích của phân hạng này).
Phân hạng áp dụng cho rượu vang đỏ từ Médoc, rượu vang trắng ngọt Sauternes và Barsac, và loại rượu vang đỏ Graves. Tổng cộng hệ thống phân loại có 88 lâu đài (château) (61 sản xuất vang đỏ, 27 sản xuất vang trắng).
Rượu vang đỏ Grand Cru Classe 1855 được chia thành 5 hạng (Cru).
1. Hạng 1/Premier Cru (5 Chateau)/siêu phẩm:
- Château Haut-Brion, Pessac
- Château Lafite-Rothschild, Pauillac
- Château Latour, Pauillac
- Château Margaux, Margaux
- Château Mouton Rothschild
2. Hạng 2/Deuxième Cru (14 Chateau):
- Château Brane-Cantenac, Cantenac – Margaux
- Château Cos-d’Estournel, Saint-Estèphe
- Château Ducru-Beaucaillou, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Durfort-Vivens, Margaux
- Château Gruaud-Larose, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Lascombes, Margaux
- Château Léoville-Barton, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Léoville-Las-Cases, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Léoville-Poyferré, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Montrose, Saint-Estèphe
- Château Pichon-Longueville-Baron-de-Pichon
- Château Pichon-Longueville-Comtesse-de-Lalande
- Château Rauzan-Ségla, Margaux
- Château Rauzan-Gassies, Margaux
3. Hạng 3/Troisième Cru (14 Chateau):
- Château Boyd-Cantenac, Cantenac – Margaux
- Château Calon-Ségur, Saint-Estèphe
- Château Cantenac-Brown, Cantenac – Margaux
- Château Desmirail, Margaux
- Château Ferrière, Margaux
- Château Giscours, Labarde
- Château d’Issan, Cantenac – Margaux
- Château Kirwan, Cantenac – Margaux
- Château Lagrange, Saint-Julien-Beychevelle
- Château La Lagune, Ludon
- Château Langoa-Barton, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Malescot-Saint-Exupéry, Margaux
- Château Marquis-d’Alesme, Margaux
- Château Palmer, Cantenac – Margaux
4. Hạng 4/Quatrième Cru (10 Chateau):
- Château Beychevelle, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Branaire-Ducru, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Duhart-Milon, Pauillac
- Château Lafon-Rochet, Saint-Estèphe
- Château Marquis-de-Terme, Margaux
- Château Pouget, Cantenac – Margaux
- Château Prieuré-Lichine, Cantenac – Margaux
- Château Saint-Pierre, Saint-Julien-Beychevelle
- Château Talbot, Saint-Julien-Beychevelle
- Château La Tour-Carnet, Saint-Laurent-de-Médoc
5. Hạng 5/Cinquième Cru (18 Chateau):
- Château d’Armailhac, Pauillac
- Château Batailley, Pauillac
- Château Belgrave, Saint-Laurent-de-Médoc
- Château Camensac, Saint-Laurent-de-Médoc
- Château Cantemerle, Macau
- Château Clerc-Milon, Pauillac
- Château Cos-Labory, Saint-Estèphe
- Château Croizet-Bages, Pauillac
- Château Dauzac, Labarde
- Château Grand-Puy-Ducasse, Pauillac
- Château Grand-Puy-Lacoste, Pauillac
- Château Haut-Bages-Libéral, Pauillac
- Château Haut-Batailley, Pauillac
- Château Lynch-Bages, Pauillac
- Château Lynch-Moussas, Pauillac
- Château Pédesclaux, Pauillac
- Château Pontet-Canet, Pauillac
- Château du Tertre, Margaux (Arsac)
Rượu vang trắng Grand Cru Classe 1855 chia thành 2 hạng và 1 siêu hạng.
1. Siêu phẩm/Premier Cru Supérieur:
- Château d’Yquem, Sauternes
2. Hạng 1/Premier Cru (11 Chateau):
- Château Climens, Barsac
- Clos Haut-Peyraguey, Bommes (Sauternes)
- Château Coutet, Barsac
- Château Guiraud, Sauternes
- Château Lafaurie-Peyraguey, Bommes (Sauternes)
- Château Rabaud-Promis, Bommes (Sauternes)
- Château Rayne-Vigneau, Bommes (Sauternes)
- Château Rieussec, Fargues-de-Langon (Sauternes)
- Château Sigalas-Rabaud, Bommes (Sauternes)
- Château Suduiraut, Preignac (Sauternes)
- Château La Tour-Blanche, Bommes (Sauternes)
3. Hạng 2/Deuxième Cru (14 Chateau):
- Château d’Arche, Sauternes (Sauternes)
- Château Broustet, Barsac
- Château Caillou, Barsac
- Château Doisy-Daëne, Barsac
- Château Doisy-Dubroca, Barsac
- Château Doisy-Védrines, Barsac
- Château Filhot, Sauternes, (Sauternes)
- Château Lamothe (Despujols), Sauternes
- Château Lamothe-Guignard, Sauternes
- Château de Malle, Preignac (Sauternes)
- Château de Myrat, Barsac
- Château Nairac, Barsac
- Château Romer-du-Hayot, Fargues-de-Langon (Sauternes)
- Château Romer, Fargues-de-Langon (Sauternes)
- Château Suau, Barsac.
Việc lựa chọn phân hạng rượu vang Pháp? Cấp độ, AOC? Bảng xếp hạng 1855 là một trải nghiệm học thuật và thưởng thức. Tìm hiểu từng chi tiết những chai rượu vang giúp bạn hiểu rõ hơn và tận hưởng trải nghiệm thưởng thức rượu vang Pháp một cách trọn vẹn. Phố Vang Legend SHOP tự hào cung cấp những chai vang chất lượng cao đem đến những trải nghiệm thưởng thức rượu vang độc đáo và thú vị.